Vandaag zijn we ondergedompeld in de Joodse cultuur. We hebben met een gids van Antwerpen Averechts een wandeling gemaakt in de Joodse wijk in Antwerpen. Ik ben van mijn 11de tot mijn 21ste in Antwerpen op school geweest en heb er nadien ook nog verschillende jaren gewerkt. De Joden zijn best heel nadrukkelijk aanwezig in de stad en toch weet je van die mensen helemaal niks. Daar is dus vandaag verandering in gekomen.
Het was een heel interessante kennismaking met de cultuur en de gewoonten van deze toch wat vreemde vogels met hun pijpenkrullen. Ik vond de groep eigenlijk te groot (19 pers.) voor één gids maar gelukkig was er ook een gids-in-opleiding bij die zelf vier jaar Jiddish heeft gestudeerd en, net zoals de ‘officiële’ gids, heel onderlegd was in de Joodse cultuur.
Zo leerden we o.m. dat er in Antwerpen vooral chassidische joden wonen. De chassidim zijn joden die uit Oost-Europa – meestal Polen – afkomstig zijn. Ze zijn te herkennen aan hun zwarte kledij, lange baarden en pijpenkrullen. Hun vrouwen herken je vooral aan de pruik die ze op hun hoofd hebben en zijn meestal met een kinderwagen op pad met nog een aantal peuters aan de hand. De meeste chassidim hebben veel tot zeer veel kinderen, omdat ze zich ook op dit vlak houden aan de wet van de Thora. De meeste gebods- en verbodsbepalingen (613 in totaal!) slaan op een kosjere keuken, het gebruiken van bepaalde rituelen in de loop van een etmaal, kuisheidswetten en ethische voorschriften. De chassidim leven in gemeenschap en beperken vrijwillig hun omgang met andere joden en buitenstaanders om zo hun cultuur en hun geloof te bewaren.
Als ik er goed over nadenk is dit eigenlijk een heel gemakkelijke vorm van geloof: je volgt de wetten en de regeltjes en je hoeft verder zelf nergens over na te denken.
In de synagoge werden we met de nodige humor onderhouden door een Joodse dame van middelbare leeftijd. Zij beantwoordde enthousiast al onze vragen i.v.m. de thora en de talmoed, kleding- en eetvoorschriften, waarom mannen drie keer per dag moeten bidden en vrouwen niet, enz. maar op moeilijke of lastige “waarom …” vragen antwoordde ze steevast met “omdat het zo is”, of “omdat god het zo wil”. Een Jood gaat nooit in discussie, dat had onze gids ons verteld en dat was ook zo.
’s Middags, het was ondertussen al bij twee uur, hebben we – na de nodige uitleg – koosher gegeten bij Hoffy’s. Ik had verwacht dat we wat speciale dingetjes zouden eten, maar het was eigenlijk heel gewoon. Een stukje kip met wat rijst en rozijnen en een zoetig sausje als voorgerecht, zalm met een rösti, een stukje zoetige groententerrine en een bolletje aardappelpuree als hoofdgerecht en soja-ijs met vers fruit als dessert. Een tegenvaller dus. Gelukkig dronk het iets te zoete wijntje wel lekker weg.
Na het eten hebben we nog even letterlijk en figuurlijk stilgestaan bij het Monument voor Gedeporteerde Joden en tot aan het Stadspark gewandeld en nadien langs de diamantwijk die al lang niet meer in handen is van Joden, maar bijna helemaal ingepalmd door Indiërs.
Het was een leerzame dag, heel interessant, maar ook heel vermoeiend zowel voor de benen als voor het hoofd. Je krijgt zoveel informatie te verwerken op korte tijd, soms ook best wel zware kost. Ik moet het allemaal nog even laten bezinken.
myriamsditjesendatjes.com 